3. Vroege Middeleeuwen
3. Vroege Middeleeuwen (1000-1200)
Kruistochten
Na de komst en het vertrek van de Noormannen breekt de periode van de kruistochten aan. Uit heel Europa trekken ridders met hun legers naar Palestina om de heilige plaatsen te heroveren en te verdedigen tegen de Islamitische bezetter. Diverse ridderorden ontstaan, waaronder de Duitse Orde. Deze zal de komende eeuwen de geschiedenis van Gemert bepalen.
Fratres de Gemerde
In een akte van 1172 in de abdij van Averbode in België worden bij de overdracht van het goed Sterksel door Heribert, heer van Heeze, aan de abdij van Averbode getuigen vermeld. Wilhelmus et Ruthgerus de Gemerde nobilis viri, consobrini mei (de gebroeders Willem en Rutger van Gemert, edellieden en neven van de heer van Heeze). De datering is niet zeker en wat de broers met Gemert te maken hebben is niet bekend.
Heren van Gemert
Gemert is in de 12e en 13e eeuw bezit van de Heren van Gemert. Opgravingen in 1996 aan de Ruyschenberghstraat hebben nog sporen van een omgracht mottekasteel blootgelegd “Het Hooghuis”, domicilie van de Van Gemerts. De Heerlijkheid van de Van Gemerts duurt tot 1366, als Diederik IV van Gemert de laatste bezittingen van de familie overdraagt aan de Duitse Orde, die dan de alleenheerschappij voert.