1434 okt 19, AKDOG 20, regest 226
AKDOG inv nr 20, regest 226, dd 1434 oktober 19
Uit: Dr.Th.C.Enklaar: Gemeene Gronden in Noord-Brabant in de Middeleeuwen (1941): p. 320 – 330, nr 161.
De raad van Brabant velt vonnis in het proces tussen de buren van Helmond, Bakel en Aarle en de Landcommendeur van Alde Biessen als heer van Gemert met zijn onderzaten aldaar over een gemeente en kent het eigendomsrecht daarvan niet aan een der partijen, maar aan de hertog van Brabant toe.
Philips bi der gracien Gods hertoge van Bourgoingen, van Lotharingen, van Brabant ende van Lymborch,greve van Vlaenderen, van Artois, van Bourgognen palatijn, van Henegouwen, van Hollant, van Zeelant ende van Namen, marcgreve des heylichs Rijcs, heere van Vrieslant, van Salins ende van Mechelen, doen conde allen luden, die desen brief selen sien oft hoeren lesen, nu sijnde ende namaels wesende, dat also voir ons ende onsen lieven ende getrouwen cancell(i)er meester Janne Bont,doctoir in beyden rechten ende anderen van onsen raide van Brabant, residerende in onse stad van Bruessel ende gestelt in ons raitcameren aldair om elcker male van onsen wegen te ontcommeren sekere saken van gescille, een wijle tijts hieraf gehangen hebben tusschen den gueden luden van Helmont, van Bakel ende van Aerle, gemeynlic clegers ende aenleggers aen d’ een sijde, en onsen lieven ende getrouwen raide ende kemerlinck wilen heren Ywaen van Cortenbach, lantcommandeur der Balyen van de Byessen Duutschen ordens, ende den guede luden gemeynlic sijns dorps van Ghemert, verwerders aen d’ andere sijde, om sekere gemeynten wille, tusschen sekere paelsteden gelegen, tot welke gemeynten elke partie hem vermet gerecht te sijn en daeraf in possessien te wesen, ende voort van alerhande misgrijpe, forchen,crachte, wille ende gewant, om der voirs. gemeynte wille van d’eenre partien der andre te beyden sijden gedaen en aengekeert, in den processe van desen saken claerlic begrepen.
Voortsettende in den irsten van hoerre aenspraken die gedeputeerde van Helmont, Bakel en Aerle, als dat dieselve van Bakel ende van Aerle mit hoeren medequiters, te weten die van Helmont,in voirleden tijden als in den jaer MCCCXXV op den yrsten dach van Merte tegen wilen hertoge Janne van Brabant, onsen outvader saliger gedachten, alle die gemeynte, aldair tusschen sekere paelstede gelegen, vercregen hebben en genomen op eenen erfchijns, jaerlics daeraf te betalen, in voegen dat sijn richter, ten tijde aldair sijnde, enen schutter daertoe setten soude, die alle vremde beesten, daerop comende, schutten ende panden soude over V pont zwarter Tornoyse t’sijnre ende t’sijnre nacomelingen behoef, gelijck hoere brieve, die sij van den voirs. hertoge Janne dairaf hebben, dat clairlic begrijpen, in welke brieve, daeraf sij yrst copye en daerna die principale brieve overgaven, als van den palestede staen dese woirde hierna volgende:
alle die gemeynte, die is gelegen binnen den palen en binnen den termine, die hierna sijn beschreven, dats te weten eerstwarf van den rade van Scepstal totter gemeynten van Aerle en, tot den gericht van Ghemert, alsovoert op den Pedel en toter gericht van Doerne, en vandair toten palen van Vlierden bij des proefst wijer van Wassenberge en vandaer toter palen Aerts van Bruhese tot Cruysscot, en vandaer weder toten rade van Scepstal voirgeseit etc.
Seggen voert die van Helmont,van Bakel en van Aerle, omdat die oude palen der voirs. gemeynte tusschen den voirs. dorpen aen d’een sijde en der heerlicheit des dorps van Ghemert aen de ander seer verresen waeren, so heeft Dyrck van den Broecke, doetertijt rentmeester van Pedelant onder Henric Goedertssoen, doetertijt rentmeester van den Bossche, te weten int jair MCCCC ende VIII, XXVI dage in Oegst, een openbaer waerheit ende palinge in de kercke der voirs. dorpen yerst becundicht in presentien van mannen van leen, die voirss. palen versteken en herpaelt, dairt behoirde, dair die lantcommandeur, here desselfs dorps van Ghemert, met een deel der Duytschen (heren) ende een deel der lude van Ghemert tot enigen plaetsen jegenwoirdich was, nyet daerjegen seggende, gelijck die open brieve, daeraf sijnde, bi den voirs. Dyrcken van den Broecke daer overgegeven, dat souden inhouden; welke brieve, daeraf sij yerstwerve copie ende na die originale brieve oic overbrachten, begripen onder mer andere woirde die punten ende palen hierna volgend, te weten aldus:
Tot welk waerheit ende palinghe die voirs. dorpe van Batel, van Aerie en diegene, die met hem gequit hebbe, comen sijn ende die van Ghemert, die daer mit den voirs. Sonnendaeghsgebode van mijns genedigen heren wegen van Brabant gecondicht was, daertoe geroepen eenwerf, anderwerf, derdewerf en vierdewerf overrecht, overmits cf sij hem ennichts rechts totter voirs. palinge vermeten wouden, die hen daer nyet en vertoenden noch en quamen, en hebben begonnen te palen ten steden hierna genoemt, daer hoere aude palen, die verresen waeren, noch onder der eerden stonden, ierst tey(n)den aen Dijmelsbeke bij den ouden pale, daer staende in der eerden, die pael verniwet ende geset, hem geboden banne ende vrede, datten niemant en stoerde dan met rechte;
van dien pael voert totten ouden pael voer Hoge Aerle bij die vonder; van dien pael voert toter auden pael after die hove te Hoge Aerle aen d’ander sijde, daer die landtcommandeur van Ghemert mit een deel der Duytschen heren ende met een deel der guede luden van Ghemert quam ende seyde, dat he walgenuechde, dat men daer enen niwen pael setten, want daerbij eenen ouden staet in d’eerden, en dairmede weynde hij hem wederom ende ginck te Ghemert wart ende paelde van dien pael voert in den Wolfsbossche bij de waterlaet, geheyten die Zijpe, daer ghene oude pael in d’eerden en stont, met eene ouden putte etc.;
Die pael hebbic Dyrck van der Broke, rentmeester voirs., verniwet ende geset ende hem gebode banne ende vrede, gelijc voirs. ende gewoinlic is;
voert van dien pael totte oude pael boven der capelle tot Hanelt bi de Pedel voirseit; welke voirgenoemde verniwinge ende herpalinge van de palen ende paelsteden voirs. nietwederstaende en hoewael die onderseten van Helmont, Bakel ende Aerle der voirs. gemeynte oyt synt payselic ende vredelic gebruyct hebben tot nu onlangs, dat hem die van Ghemert daeraen groten overlast in mennige manieren met wille ende gewaut te vele stonden gedaen hebben, gespecificeert in vele punten ende articelen, bij hen daeraf overgegeven in geschrifte, die na gesuspendeert ende uutgestelt sijn geweest totte eynde van der principaelre saken, biddende in den principaele hen to hulpe te comen, dat sij, hoere gemeynte na uutwisen van hoeren voirs. brieve voertaen peyselic op heeren gerechten chijns, daeraf te betalen, bruyckende, in den hoeren bliven moegen, ende te wette ende te vonnisse gehouden ende gestelt, presenterende bereet te wesen alles te plege, dat recht ende reden bewisen sal; begerende oic een openbaer palinge ende besuecke gedaen te werden op ‘sgheens cost van den partien, die daeraf in d’onrecht bevonden sal werden, ende so wie men daerin broeckechtich of misdadich bevint te vresen, dat die sine broeke gelde na genade of na recht; van welck aensprake, punten ende articulen den voirs. lantcommandeur van de Byessen ende dien van Ghemert, verweirders, copie wert overgegeven ende dachgeteykent daerop te antwoorden, tot welke dage die voirs. landtcommandeur voer hem ende sijne voirs. ondersete van Ghemert dede opdoen ende thoenen, hopende ent meynende, dat hij billies niet sculdich en were sijnre wederpartien te antwoorden noch tegen hem in processe te vallen, ten ware, dat hoere gedeputeerde wael bewijst hedde, dat sij des gemechticht waren, ende verborcht souden hebben trecht te verbeyde ende te volvuren, des ’t fonnisse soude wisen, den cost, den men daerom gedaen hadde ende noch doen soude, te betalen, of sij in d’onrecht worden bevonden, ende wederom voir ons ende onsen raide te recht te staen, so wes die voirs. lantcommandeur ende die van Ghemert hem selen willen aenleggen ende des sij ons ende hen daerin gebroect mogen hebben; protesterende die voers. lantcommandeur voer hem ende sijnre ordenen, al eest sake,.dat hi nu in dese saken voir ons ende onsen raide te rechte steet ende staen wille, hoewael hij dat, also hij seyde, na den vrijheden, privilegien ende rechten sijnre voirs. orden niet sculdich en were te doen, dat dat hem ende derselver sijnre orden in toecomende tijden egheen prejudicie in en brenge ende niet getogen en worde in consequentie, mer dat sij daeraf blijven staen in hoeren vrijheiden, privilegien ende rechten, of des nyet gechiet en were, so antwoorden die voirs. lantcommandeur ende van Ghemert, verweirders op d’ierste punt, dat si wael hebben horen seggen, dat die voirs. clegers een sekere gemeynten hebben, hoe verre ende waertoe die streckende is, dat bevelen sij den rechte nae uutwisinghe der charten ende brieve, daeraf wesende van onsen vorderen, hertoge van Brabant saliger gedachten;
antworden voort op d’ander punt, ruerende van de verpalingen, gedaen int jaer XIIIIC VIII, XXVI dage in Oegst, als dat Dyrck van den Broeke, doe ter tijt rentmeester van Pedelant onder den rentmeester van den Bosch, uut ingeven ende onderwijse, hen gedaen van den voirs. clegers, sonder wille, weten ende bevele van den voirs. rentmeester van den Bosch, also dat behoort hadde, quam ten voirs. dage tusschen den voirs. dorpen van Baekel, van Aerle ende van Ghemert, willende aldair niwe palen setten, dwelck vernemende her Dyrck van Betkenhuysen, doe ter tijt commandeur van Ghemert onder den landtcommandeur van den Byessen, doen wesende des voirs. heren Ywaens voorsete, reet bij denselve Dyrcken van den Broeke, siende dat hi op eenige plaetsen niwe palen sette, ende doen hij sach, dat hi hem pijnde enighe palen te setten, vandair dan die gemeynte der voirs. clegers hoere schulden wat te strecken, daermede die heerlicheit van Ghemert vercort soude werden, calengeerde hij dieselve palen en reet vandaer;
en dat daerna overmits des saken willen de voirs. Dyrck getogen wert in den recht voir schouthet ende schepenen van den Bosch, daer hi bekende hem daeraf broeckechtich te wesen, kiesende genade voir recht, cochte daerom sijn lijf ende sijn goet tegen Arnde Hamelt van Uden, doe ter tijt schouth van den Bosch,.om een sekere somme ghelts, gelijck die schepenbrieve van den Bosch daeraf die voirs. lantcommandeur ierst copie ende na die originale brieve overgaf, dat inhouden, hopende ende meynende daerom, dat des palinghe, bij den voirs. Dyrcken gedaen, ende die brieve, daerover gegeven, van gheenre weirden en sijn, machteloes ende van gheenre weirde gehouden te werden, hopende oic, dat die hen in hoere herlicheit en rechten egheen praejudys schuldich en sijn te dragen;
en voirt opt derde punt der voirs. clegers, inhoudende, dat sij den voirss. gemeynte oic sint der voirs. palingen peyselic ende vredelic gebruyct souden hebben, antworden die voirs. lantcommandeur ende (die) van Ghemert, dat dieselve clegers hen altoos gepijnt hebben denselve lantcomnandeur ende den sijnen met wille ende gewaut van den.hoeren te verdriven, ontkennende hem daerom hoere possessie, die sij hen vermeten te hebben vorder dan sij die nae inhout van hoeren charten ende mit rechts schuldich sijn te hebben;
antwoirde voert op vele andere punten, ruerende van alrehande misgrijpe, forche ende gewaut, die na gesuspendeert ende uutgestelt sijn totter eynde van den principalen voirs.; welke aensprake ende verantwoirden, replike ende duplike daerop, bij den voers. partien tot sekeren diversen dagen, hem dairop geteykent, te beyden sijden in gescrifte overgegeven sijnde, na vele handelinge , die geweest was van den procuration dergeenre, die dese saken te beyden sijden te hove vervolghden, dairaf vele scrifturen gemaect sijn geweest, so wert bij onsen voirs. cancellier ende raide getermineert, verclaert ende uutgesproken in presentien van de procureerders der voirs. partien, dat beyde deselve partien van de voirs. procuracien genoech gedaen hadden ende dat dieghene, die dese sake te beyden sijden hebben vervolghet, volcomen macht hebben gehadt en dat men daerop niet meer en soude procederen noch ennige scrifturen overgeven;
dairna oic dat tot eenen sekeren dage in presencien van beyde den vors. partien die sake van de misgrijpe, forche, crachte, wille ende gewaut, boven geruert, en des daeran cleeft, van onsen wegen gesuspendeert ende uutgestelt was totten eynde van de principaelre saken op die properteit van de voirs. gemeynten, gelijck boven gescreven steet, ende dat oic van d’ vorss. partien te beyden sijden sekere charten, brieve en andere munimenten en oic sekere informacie om der voirs. gemeynte wille mit eenre terminacien van de hebbinge ende possessien derselver gemeynten, touden tijden daerop gedaen bij den scepenen van den Bosch, bij manieren van premie waren overgegeven, gelijc alle dese voirs. acten ende producten in den processe van deser saken claerlic ende volcromelic geregistreert ende geschreven staen.
Ende dit geschiet sijnde wij begerende die rechte waerheyt van elcs vermet in den voirs. principalen claerlic te weten, om dese voirs. sake daerna te termineren, stelden ende ordineerden sekere connissarissen met onsen openen brieven van commissien te trecken tot den plaetsen, daer dat behoirde, ende partien daerover geroepen, deden een besueck daerop, dwelck sij toebeseghelt ons ende onsen raide weder overbrochten, diet yerst ontploken ende gevisiteert sijnde, dedent scriven bij den anderen acten ende muninenten in desselve processe, met eenre cedule, ons, onse voirs. cancellier ende raide daerna overgegeven, daeraf die teneur van woirde te woirde hierna volght ende is aldus:
U den hoegeborensten dorlufstichsten vorst, hertoge van Bourgnen, van Brabant ende van Lymborch, greve van Vlaendren, van Artois, van Bourgnen, van Henegouwen, van Hollant, van Zeelant ende van Namen etc, mijnen genedichsten alreliefsten heren den eerwerdigen cancellier ende den heren van uwen hogen edelen raide, residerende in uwe goede stad van Bruessel, bidt oitmoedelijck here Ywaen van Cortenbach, lantcoranandeur der balijen van den Byessen, Duytschen Orden, ure genade rait ende kemmerlinck, dat uch gewerdigen wille die sake van de geschille, voer ure genade ende ure eerwaerdige cancellier ende den heren van uren edelen raide hangende tusschen den dorpe van Bakel, van Helmont ende van Aarle met hoeren medeplichteren, clegers ende aenleggers aen d’een sijde, ende denselven heren Ywaen, lantcommandeur, hem daertegen met sijne medeplichteren, verantwoirden aen d’ander, te eynden ende te termineren; ende oft sake waer, dat na aensprake, antwoorde, brieve, conde ende waerheyt, van de beyden partien voer ure genade ende ure eerwerdige cancellier ende edelen raide bracht, clairlick bevonden woirde, dat die voergenoenden van Bakel, van Helmont ende van Aarle mit hoeren medeplichteren, hoer aensprake niet bibracht noch betoent en hadden, als dat van recht geboirt; ende dat sij den lantcommandeur ende sijne ondersete van Ghenert t’onrecht in derselver saken gevexeert ende gemolesteert hadden, dat ure hoghe genade, ure eerwerdiger cancellier ende uren edelen raide dan geweirdigen wille die van Bakel, Helmont ende Aarle met hoeren medeplichteren met ure genaden vonnisse ende met recht daertoe te bedwingen, dat sij van sulcker molestatien ende vexacien, als si den voirs. lantcommandeur ende sijnen onderseten in ende om derselver saken wille van de.Peel gedaen hebben, aflaten ende desisteren ende dairvoir gelofte ende caucie doen, dat si des niet meer doen en selen in toecomende tijden, ende hem oprichten ende betalen alsucke schade, onlost, hynder ende cost als si der voirs. saken ende oic alsulcken cost, als si hem ende diegheen, die dese saken hebben voer uren genaden cancellier ende raide van sijnre wegen vervolght, toegekeert ende overgedronghen hebben, ende den si nochdaerom doen moeten;
ende den voirs. van Bakel, Helmont ende Aerle met hoeren medeplichteren silencie imponeren van den Pelen buten hoeren alden carten gelegen;
ende van den twiste ende geschille claerlic een eynde te geven, sodat den partien aen beyden sijden niet meer noot en sij van den voirs. Pelen te twisten oft geschille te hebben, te declareren ende wijsen, hoe verre ende hoe groot die ghemeynte dier van Bakel, van Aerle ende van Helmont mit hoeren medeplichteren binnen den palen ende terminen, in hoeren alden carten, daermede sij dieselve van uren genade vorderen gecregen ende gecocht hebben, begrepen, na uutwisinghe derselver alder carten, hoer van rechtswegen schuldich sijn te strecken ende hem daervan ten rechte palinge te doen geschien na uutwisinghe der declaracien voirs.;
dit doende selen ure genaden, ur eerwerdich cancellier ende die heren van uwen hogen edelen raide die saken eynden ende die partien in vreden stellen, daervoer die lantcommandeur voirs. sijn ordene ende sijne arme ondersaten van Ghemert selen alle wege ure genade truwelic dienen ende voir uwen saligen langen leven ende den dogentliken staet van uwen eerwerdigen cancellier ende edelen raide onsen lieven here God ten welcke ende innentlike bidden.
Ten lesten raidt ende advys gehadt met goeden deliberacien, rijpen raide ende voirsienicheiden van onsen raide ende met wijsen mannen, die hem des rechts wael verstaen, op alle die brieve, carten, privilegien, besueken, getugenissen, gescriften ende andere muninenten, die elcke van de voors. partien heeft willen thoenen ende bibrenghen, en die nemstelic oversien ende gevisiteert ende wael gewegen alle saken in deser saken, die van rechtswegen daerin waeren te wegen, God alleen voer oghen hebbende ende sijne gebenedide name aengeroepen, hebben van der voirs. geschille na allet, dat voer ons, onse voirs. cancellier ende raide comen is, voer een vonnisse uutgesproken, gewesen, getermineert ende verclairt ende in presentatien van heren Dyederick van Berckenhuysen, nu ter tijt lantcommandeur van den Byessen als here te Ghemert, ende den procuruers van Ghemert dach daerop hebben(de) ende een vonnis begeirende ende in contumacien van den voirs. van Helmont, van Bakel ende van Aerle, oic dach daerop hebbende, die niet en quamen noch en seynde, uutgenonen dat Godert van Budel, procuruer dierre van Helmont, ende een Willem die Kock daer quamen seggen, dat sij niet gemechticht en waeren ennich vonnisse: te: heysschen of te ontfangen van wegen dierre van Helmont, van Bakel ende van Aerle voirs. spreken, uutwisen, termineren, verclaeren, ende interpreteren in deser manieren, te weten, dat die palinge, bij den voirs. Dyrcken van den Broecke als rentneester van Pedelant gedaen, ende die palen, bij hem geset ende verniwt, ende die brieve, bij hem daerop gemaect, van gheenre weirden en sin ende schuldich sijn machteloos ende van onweirde gehouden te weirden, ende der wederparten in hoeren rechten egheen praejudys te mogen dragen, omdat bij dan voirs. processe claarlic is geprueft ende bevonden, dat hij t selve heeft bekent voir schouth ende schepenen van den Bosch, dat Henric Goedertssoen, doe ter tijt rentmeester van den Bosch, also dat behoirt hadde, hem des nyet en hadde georloft noch gemechticht, bekennende hem daerom broeckechtich te wesen, kiesende genade voer recht, ende beterde daer als voir eene sekere somme van ghelde, die hi daeraf betaelde den schouthet voirs.
ende dat oic sijne voirs. brieve sijn contrarie in hemselven ende dat die van Helmont, Bakel ende Aerle hoerre aenspraken in den anderen punte niet en sijn volcomen noch en hebben bibracht, welke aensprake in denselven anderen punte contrariert denselven brieve, oic al hedde hijs gemechticht geweest, so en were die palinge na den lantrecht van gheenre weirden, omdat die niet en geschiede bij wijsdom der manne van leen, als dat schuldich was te geschien; oic en bliket niet, dat die lantcommandeur van den Biessen als here des dorps van Ghemert daerover was geroepen, dat doch schuldich were geweest te geschien, ende al mochte die commendeur van Ghemert of andere heren van d’ voirs. orden daerbij comen van wanschigten tot eenigen plaetsen, so calangeerden sij dieselve palen ende reden soo vandaer, als dat al wael betuygt is; voortmeer heeft hi oic palen geset buten den terminen, begrepen in den karten of brieve, daermede die aenleggers ende. clegers die tegen den hertoge van Brabant hebben vercregen, also dat clairlic blijct bij denselven palen, bij den voirs. Dyrcken geset ten lande van Herpen wart ende met recht van den raide te Scepstal, totter gemeynte van Aerle ende totten gerichte van Ghemert alsoo voort op den Pedel ende totten gerichte van Doerne etc.;
seggen voert, verclaeren ende interpreteren, dat die voors. gemeynten, daerom ’t geschille is, d’welcke die voirs. partien heyten ’t Kijfvelt, is gelegen bute der heerlichijt ende ’t gericht van Ghemert ende buten den palen ende terminen, in des voirs.hertoge karte ende brieven begrepen, daermede die voors. aenleggers hoerre gemeynten vercregen hebben, ende dat beyde de voors. partien daertoe niet gericht en sijn noch ennich van hem, die te mogen gebruyken, dan met gedoghen van ons, als torve daerop te steken, heyde te mayen ende hoerre beesten te driven, ende dat alsulcke gebruyck ende possessie, als beyde deselve partien hen hebben gepijnt daeraf bij te brengen, ons aen onsen palen, heerlicheyt ende domeynen egeen onscade en sal doen, noch den partien scade of recht geven, aengesien dat dieselve partien geen wittelijcken tytel van der voirs. gemeynte, daerom ’t geschille is, en hebben geprueft noch bibracht;
ende als van den palen ende terminen, binnen der voirs. karten begrepen, te weten erstwarf van raide van Scepstal totter gemeynte van Aerle, ende tot den gerichte van Ghemert, alsovoort op den Pedel ende toter gerichte van Doerne, verclarende wij ent interpreteren te verstaen van den raide van Scepstal totter gemeynte van Aerle ende tote den gericht van Ghemert, alsoo lijnrecht voert op den Pedel ende toten gericht van Doerne, sonder te comen te Wolfsbossch of boven der capellen tot Hanelt ten lande van Herpen uut; wijsen voert, termineren ende verclaren, dat die voorgenoende goede lude van Helmont, van Bakel ende van Aerle haerre voirs.gemeynten na inhaut hoerre voers. carten of brieve, daermede sij die van onsen vorderen vercregen hebben, op hoeren gerechten chijns, jaerlics te betalen, voirtaen rastelic ende vredelic selen gebruycken, behoudelic ons, onse heerlicheit ende ons vorclaringe ende terminacien naist voorseit;
ende opdat die voirghenoende partien te beyden sijden te bat in rasten ende vreden bij den hoeren sullen mogen bliven, so selen wij hen gerechte palen en paelsteden doen setten, soo wij yerst goeyelicste selen mogen, behoudelic ons altijt alsulcke broecken, als hierin gevallen moegen wesen;
ende geviele hierynne enige donckerheit of geschille tusschen partien, daeraf behouden wij die verclaringe t’onswert ende behouden oic t’onswart van den kosten, die in desen saken sijn gedaen, ende desgelijcs van den misgrijpen, forchen, crachten, willen ende gewaut, geruert ende. overgegeven in den processe voirs. ende des daeraen cleeft, die terminacie ende utinge daeraf te doen oft te doen doen, alst sinen punt geven ende behoeren sal.
Welcke vonnisse uutgesproken te Bruessel binnen onsen hove op Coudenborch in onser raitcaneren aldair des Dynsdaechs XIX dage in Octobri int jaer ons Heren MCCCC vierendedertich bij onsen voirs. cancellier meester Janne Bont ende onsen raide, mit namen Raesse van Gavren, here van Heverle, here Janne den Hertoge,ridder, Willem, borchgreve van Montenaken, ende Henric Magnus;
ende ’tselve vonnisse also uutgesproken sijnde, geboot ende verboot onsen voirs. cancellier van onsentwegen beyde den voirs. partien op lijf ende op goet tegen ons te verboeren, dat sij hen voirtaen niet en pijnden opt voirss. Kijfvelt eenich gebruyck te nemen met torve te slaen, heyde te maeyen ende beesten daerop te driven sonder onsen sunderlingen oirlof ende consent;
verboot voort dieselve onse cancellier denselve partien oic op lijf ende goet te verboeren allenwegen van dade ende van fayten, alsdat sij om desen voirs. saken op malcanderen nyet voirt en vueren met ennige wegen van gevechte, cracht oft gewaut, mer hedden si daerom tot mallicanderen yet te seggen of te heysschen, dat sij dat vervolgheden metten rechte voir ons oft voir onsen cancellier ende raide voirs., wij selen hen onvertoghen recht doen gescien ende laeten wedervaeren, also behoirlic sijn sal;
d’welck ons voirss. cancellier oic beval den voirs. Godert van Budel ende Willem den Kock den voirghenoenden van Helmont, van Bakel ende van Aerle te seggen, om hen te hueden ende wachten van schaden.
Ontbieden hierom ende ernstelic bevelen onssen drossaerd van Brabant, onsen schoutheten van den Bosch ende van Pedelant ende allen onsen anderen richteren ende dieneren ende hoeren stedehouderen, nu sijnde ende naemaels wesende, ende elcken van hen, also hen toebehoort,dat si den voirs. partien ende elcken van hen bisonder onse voirs. vonnisse ende alle punten, daerin begrepen ende verclaert, gelijc die boven gescreven staen, doen onderhouden sonder hen te pijnen dairtegen te comen of te doen in eniger manieren, noch opt Kijfvelt, dat ons bij denselven vonnisse is angewesen, buten onsen orlove ende consent eenich gebruyck te nemen noch oic meer wegen deser saken op mallicanderen voert te vaeren in ennige wijs;
ende of sij bevonden, dat die voirs. partien oft enige van hen hieraf die contrarie daden, dat sij dat van onsen wegen houden ende verhalen aen hoer lijf ende goet dergheenre, die also overhoerich ende misdadich bevonden worden, ende anders also corrigeren ende uutrichten, als na gelegentheyt der misdaet behoerlic sal wesen ende alle anderen exempel daeraen mogen nemen, hen te wachten van den geliken sonder yemant daerin te verdraegen of te verschoenen;
want wij ’t in starckenissen ons vonnis voirs. ende in bewaernisse onser heerlicheit ende rechts also gedaen willen hebben.
Ende des torconde hebben wij onsen segel aen desen brief doen hangen. Ghegheven opten dach ende int jaer voirs.
Bij minen here den hertoge, tuwer relacien, daer die anderen van den raide boven geschreven bij waeren.
E.de Dynter.