1489 mrt 12, AKDOG 91, regest 421
AKDOG inv nr 91, regest 421, dd 1489, maart 12
Privilegiebrief van keizer Maximiliaan dd. 12 maart 1489 (o.st. 1488), waarin de commanderij van Gemert in hare neutraliteit bevestigd wordt.
Uit: ‘Het Officieel Kerkbericht van de kerken der Parochie St. Jans-Onthoofding te Gemert’ gepubliceerd gedurende de maanden januari-maart 1926, onder de rubriek “Oorkonden en bijzonderheden betreffende de kerkelijke geschiedenis van Gemert, medegedeeld door kapelaan A.M.Frenken van Helmond”. Ook gepubliceerd in Bossche Bijdragen VII, blz 211 e.v., beide publicaties naar een Helmonds schepenvidimus.
Copia copiae.
Maximiliaen, by der gratien Goidts Rooms coninck, altyt vermeerder des rijks, ende Philips by derselver gratien eertshertoghen van Oistenryck, hertoghen van Bourgoignien, van Lothryck, van Brabant, van Lymborch, van Luxemborch ende van Gelre; grave van Vlaenderen, van Thirol, van Arthois, van Bourgoignien, palatynen van Henegouwen, van Hollandt, van Zeelandt, van Naemen ende van Zutphen, merckgreve des Heylichs Rycx, heere van Vrieslandt, van Salmts ende van Mechelen allen onsen maerschalcken, baillieuwen, provoisten, capiteynen, baenroetsen, edelen stadthouderen van onsen mannen van wapenen ende van gheschutte, onsen drossarte van Brabant, schoutetten van den Bossche, van Pedelant, van Maeslant ende van Kempelant ende andere luyden, dienende in feyte van oirloghen, ende die nu zijn ende naemaels wesen sullen in onzen dienste ende wapeninghen, die wy ter bewaernissen van onse landen teghenwoerdelyck hebben doen opzetten ende naemaels mochten opzetten teghen onsen vijanden quaetwillighe ende heuren stedehouderen ende allen anderen, dyen dit aengaen sal moeghen ende dyen desen onsen brieff ghethoont sal wordden saluyt ende dilectie.
Wy hebben ontfanghen die oitmoedighe supplicatie ons lieffs ende ghetrouwen ridders heeren Matheus van Eynatten, commandeur tot Ghemert, Duytschens Ordens des hospitaels van Onser Liever Vrouwen Sinte Marien te Jherusalem, inhoudende, hoe dat by diversche Roomsche pausen en keysers ende oyck by onsen voervaederen wijlen hertoghen ende hertoghinnen van Lothrijck ende van Brabant saliger ghedachten, over seer langhen voerledenen tijden die Commandeur-Provinciael van den Biesen des voerschreven Duytschens Ordens in onse stadt van Tricht opder Mazen ende die brueders desselven ordens, daer die voerghenoemde suppliant een leth aff is, ende heure goeden, daer die heerlijcheyt ’t huys ende dat dorp van Ghemert toebehoirt vuyt crachte van sekere brieven hen daeroppe verleent, altoes gheweest syn onder die speciale protectie, saulvegarde ende beschermenisse van onse voervaederen hertoghen ende herthoghinnen ende oyck met vele diversche privilegien, vrijheden ende exemptien versien syn gheweest ende daeraff in vriedelijcke possessien gheweest hebben t’allen tyden ende wylen als hen dat heeft ghelieft, alle die officiers aldaer, schouteth ende schepenen aengheset ende gheordonneert ende ghehadt allen anderen jurisdiction ende heerlycheden, sender alleene de voighdye, die ons aldaer van oudt toebehoert heeft ende alnoch toebehoert, by redenen van dewelcken sij in allen vreden ende oirloghe teghen onse voerschreven lande van. Brabant stille ende neutraele gheseten hebben ende altyt pleghen te sitten, sonder hen metter eenre oft metter ander partijen te vueghen – soe zij segghen – ons daeromme oitmoedelyck biddende die voerschreven heer Matheus commandeur, dat wij het voerschreven dorp van Ghemert ende de goeden, hen aldaer toebehoirende, gheleghen ruerens aen ende opde frontieren van onsen voerschreven lande van Gelre, dwelck egheen ander sterckte oft beschermenisse en heeft, dan alleen die open heyde ende peel tusschen onsen voerschreven lande van Brabant ende van Gelre ligghende, hem ende ’t voerschreven dorp van Ghemert metten goeden, den voerschreven huyse toebehoerende, in sijnre ghewoenelijcker vrijheijt souden willen houden, laeten ende mainteneren ende besundere, dat zij inden vreeden, nu wesende oft die naemaels toe commen oft opstaen mochten inde voerschreven lande van Lothryck, Brabant oft Gelre, stille soude moeghen staen, neutrael blijven ende hen des nyet en dorven onderwenden, sonder ons teghen de voerschreven van onsen lande van Gelre oft anderen landen, ons contrarie wesende, te dorffven dienen oft anderen last oft commer ten ocsuyne van dyen te helpen ghelden oft draeghen; ende dat sij oyck ende die inneghesetenen van Ghemert van onsen volcke van waepenen aen heuren lijff ende goet te deser tijt oft naemaels onbeschaedicht mochten blijven,
Soe eest, dat wij, ghemerckt tghene dat voerschreven staet ende besunder contemplatien ende beden der voerschreven Ordene, die wij in goeder recomm(and)atien ende gunsten hebben, denselven Commandeur ende den inghesetenen des dorps van Ghemert gheconsenteert ende ghewillecort hebben, consenteren ende willecoren van sunderlingher gratien tgene voerschreven staet, te wetene, dat zij den voerschreven oirloghen nu wesende oft toecommende inden voerschreven onsen Lande van Lothrijck, Brabant ende Gelre, oft andere oirloghen, die naemaels teghen hen oft anderen opstaen ende rijsen mochten, stille sitten ende neutrael blijven sullen op hen selven, sender dat sij hen der eenre oft der andere partijen eenichssints sullen hebben t’onderwinden.
Ontbieden U hierom ende bevelen ende elcken van U, soe hem toebehoirt, dat ghij den voerschreven Commandeur van Ghemert, nu ter tij sijnde, met oyck sijnen ingesetenen desselffs dorps ende den goeden, den voerghenoempden huyse toebehoerende, deser onser gratien, oirloffs ende consents rastelijck ende vredelyck doet ende laet ghebruycken sender letsel, wedersegghen; ende dat ghij voerts denselven Commandeur sijne ingesetenen ende goeden, die wij als voeght ende beschermer als nu ghenomen hebben ende ghestelt, nemen ende stellen midts desen in onser gaerden, hoeden ende beschermenissen van onsen twegen beschudt ende beschermpt van allen onghelijcke, crachte, fortsen ende ghewoude, die men hen eenichssindts teghen recht, redenen aendoen soude moeghen; willende ende ernstelyck aen u versueckende, dat ghij in tselve dorp nyet en logeert, noch oyck onse volcke van wapenen te peerde oft te voete en laet logheren, noch aldaer eenighe schaede, fortse oft overlast geschieden in eenigher manieren, maer die beschudt teghen eenen yeghelycken; ende oft hier en boven hen bij u oft anderen yet affghenomen oft onthouden waer gheweest, gheeft ende restitueert hen dat weder oft doet hen dat restitueren ende wedergheven ende dat sonder vertreck stellen in heuren iersten staete ende behouwten; b(eh)oudelijcken dat die voirschreven Commandeur ende inghesetenen van Ghemert nyet herberghen, loghieren, favoriseren, noch aennemen en sullen eenighe onse vijanden, quaetwillighe ende onghehoirsaeme in contrarien oft teghen ons oft onsen landen, luyden, steden ende plaetsen ende ondersaeten oft partije teghen ons houdende op al dat sij teghen ons beduchten te misdoene oft te misgrijpen. Ende des nyet en laet, want het ons aldus ghelieft.
Ende des torconden hebben wij onsen seghel hieraen doen hanghen.
Ghegheven opden twaelffsten dach der maendt van Meerte int jaer ons Heeren duijsent vier hondert acht ende tachtentich. Ende vanden Rijcke van ons Coninck ’t vierde.
Naer coustuyme van schrijvene ons Hoeffs.
Onder stondt aldus: Bijden Coninck
Signatum: ’t Uwer relatien Greyne.
De copieën worden achtereenvolgens gewaarmerkt door vier notarissen.