GH-2001-03 Donderdagse Mis aan de Zuid-OM

Het gebeurde op één van die woensdagavonden in het gemeentearchief. Een ontdekking! Wim van de Vossenberg verbrak de daar veelal heersende studiestilte. Er lag een grijns op zijn gezicht. “Weet jij wat de Donderdagse Mis is?” vroeg Wim. Op mijn suggestie dat dat wel een Heilige Mis zou zijn die men op donderdagen placht te lezen, begon Wim te lachen. Hij zei dat hij dat ook altijd gedacht had maar dat hij nu beter wist. Hij had een register uit het kerkarchief in zijn handen waaruit duidelijk bleek dat ‘de Donderdagse Mis’ een stuk grond was ergens in de buurt van d’n Beekse Dijk. “Kiek mar,” zei Wim. En ik moest ‘m gelijk geven. ’t Ging over een stuk grond uit 1841. Er stond geschreven: “Donderdagsche Mis: Jan van Dooren geldt sjaarlijks drie vaten rogge in natura uit een stuk zoo wei als bouwland ruim 3 lopensen gelegen tusschen de straat komende van den dijk en lopende na den Stinkert en het erf genaemd Speedonck.“
Met de dijk moet de Beekse Dijk zijn bedoeld. De lokatie van de Stinkert in de Broekstraat is bekend. De Speedonk moet ergens gelegen hebben ter hoogte van de huidige rotonde bij de Zuid-Om. En de Donderdagse Mis van toen, moet daar dus ergens in de buurt liggen. Tussen de boerderij van Van de Weijer en de Zuid-Om. Wie had kunnen denken dat de Donderdagse Mis, ook al is dat alleen maar door vluggertjes, nog eens zo druk bezocht zou worden als heden ten dage? Kan iemand ons trouwens de locatie van de Donderdagse Mis bevestigen?

De last die op de hier beschreven ‘Donderdagse Mis’ rustte moet bedoeld zijn geweest voor het lezen of zingen van een Donderdagse Mis in de kerk, daar kun je donder op zeggen. En met een Donderdagse Mis was doorgaans iets bijzonders. Van veel plaatsen is namelijk bekend dat dat missen waren met de uitstalling van het H. Sacrament. Was dat in Gemert ook zo?