GH-2014-04 SMT-pinnen oorlogsvliegveld nog steeds in gebruik
Ad Otten
Het kort voor de bevrijding door de Duitse bezettingsmacht op landgoed De Sijp in de Mortelse Peel aangelegde ‘Schattenplatz’, beter bekend als Vliegveld De Rips, is eigenlijk niet operationeel geworden. Daags na de bevrijding van Gemert gaat op 26 september 1944 een geniegroep van het Britse bevrijdingsleger in de Mortelse Peel op verkenning en op 28 september werd al besloten de grasbaan van het vliegveld te verstevigen en te verbreden. Dezelfde dag werd daarmee al begonnen. Binnen het grote plan van Operation Market Garden was immers een belangrijk deel ingeruimd voor het verkrijgen van luchtoverwicht. En in de geallieerde opmars was daartoe ook bouwmateriaal in konvooien meegenomen. De versteviging van de vliegstrip (grasbaan) werd uitgevoerd met het uitrollen van grote rollen gaas, bekend als Square Mesh Track, meestal aangeduid als Es-Em-Tee [SMT]. Een grofmazig vierkant gaasprofiel, dat gelast van circa 8 mm dik staaldraad, in matten of grote rollen werd aangeleverd. Hiermee kon op eenvoudige en snelle wijze een groot oppervlak met een zachte ondergrond, worden verstevigd. De matten werden met grote pinnen in de grond verankerd. Na een week konden er op vliegveld De Rips al 80 spitfires worden gestationeerd. Lang bleef ook dit vliegveld overigens niet in gebruik omdat het hele terrein in de natte herfst van 1944 onder water kwam te staan.2
Die stevige SMT-pinnen komen na 70 jaar nog regelmatig bij ploegen uit de Sijpse weilanden en akkers tevoorschijn. Van Arie Eikelenboom jr. kreeg ik zo een paar van die curieuze pinnen, die nu alweer een paar jaar in de Kromstraat een schutting uitstekend en loodrecht overeind houden.
BRONNEN:
1. Ruud Wildekamp e.a., Oorlogsvliegvelden van Gemert, Bakel en Helmond, Gemert 2011, blz.35 e.v.;
2. Over de oorlogsvliegvelden is een documentairefilm gemaakt door Omroep Centraal in samenwerking met Ad Otten en Ruud Wildekamp onder de naam ‘mysterie 44’. Te raadplegen via google.nl of www.heemkundekringgemert.nl (ga naar ‘historie’, dan ‘Gemertse mysteries’, kies nr. 44).