GH 2024-2 Aanvulling Gemerts Woordenboek

Naar PDF-bestand klik hier

Wim Vos

 

Van Martien van den Boom kreeg ik in februari 2023 een flink aantal woorden die volgens hem nog ontbreken in het GWB 2017, te veel voor één artikel. Hierbij wederom een aantal van zijn ideeën, plus een paar woorden van Jo van den Elzen. Met dank aan Harry Slits voor zijn controle van het deel G-N en de hele tekst van het deel N-G.

Gímmers – Nederlands

aëte ww (1aët, 2/2m/3ít, 1m3maëte, 1/2/2maot,3at/ aot,1m3maote, h. ge-aëte): II. onoverg: eten, zich voeden. (Als een kind of een dier nog leeft, maar minimaal:) ’t Ít, már dor is ok alles mí gezíd.

aftréngele ww overg (-t af, -de af, h. afgetréngeld): aftrogge-len, iets iemand op listige wijze afhandig maken. Dè kuukske hét ie me afgetréngeld.

aojtdálle ww overg (vormen, zie dálle): uitdelen, trakteren. Ze dálde goewd aojt toew ze verjaorde.

bezaëre ww (wederk): z’naajge bezaëre (1bezaër m’naajge, 2/2m,3bezaërt oewaajge/z’naajge, 1m/3mbezaëren ónsaajge/d’raajge, 1/2/2m/3/1m/3m bezaërde enz., h.z’naajge bezaërd): zich bezeren. As ge vaalt óvver ’ne staën, kaande oewaajge líllek bezaëre.

blaotem m ev/geen mv: balatum, vloerzeil. Ze ha krèk nééjen blaotem in de kaomer laote légge.

klats v ev/mv -e: harde klap. Haj gaf ’m toch ’n klats!

klatse (correctie op eerdere aanvulling)

ww overg (-t, -te, h. geklatst): slaan met een klap-pend geluid. Ge moet ’m már ’ne kaër tígge z’n orre klatse., dan hawt ie wél op. Ik hèùrde de raëgen tígge de raojte klatse.

klùtjesvòlk o ev/geen mv: armoedzaaiers.

lulfiepe ww onoverg (-t, -te, h,gelulfiept): kletsen. D’n álingen dág lulfiepe, van wérke kwamp niet veul.

toewdoen ww overg (vormen, zie doen, h. toewgedon): 3. erbij doen, toevoegen, invloed hebben, van ge-wicht zijn. Wa duug ’r dè toew: wat doet er dat toe?

toewdorrent pred bn: tot daar aan toe. Dè ge mí die glatteg-hajd aojtskeuft, dè ’s toewdorrent, már dè oew buurvraow dan al oew bodskappe moet doen, dè ’s èrger.

verbraoje ww overg (-t, -de, h. verbraojd): verpesten, verbruien. Naw dèt ie dè hé gedon, hét ie ’t híllemol verbraojd.

weg1 m ev/mv weeg verkl weegske: weg. Ik héb aald goewd mí hullie aojt de weeg gekanne: overweg gekund. Haj kan goewd aojteweeg mí wát ie beurt: Hij heeft geen geldgebrek.

wejt (correctie op GWB) II. bw wejter, wejtst: 2. Iejt van wejte án vuujle kòmme: een voorgevoel hebben.

Nederlands-Gímmers

afhandig maken (op listige wijze-): afskoje, aftréngele

aftroggelen: afskoje, aftréngele

armoedzaaiers: klùtjesvòlk

balatum: blaotem

bezeren (zich-): bezaëre

doen (erbij-): toewdoen

geldgebrek (geen – hebbend): (zie weg1)

gewicht (van – zijn): toewdoen

invloed (-hebben): toewdoen

klap (harde-): klats

kletsen: aawbètte, aawhoewre, bállie-je, lulfiepe, taatele, taatere

overweg (-kunnen met): (zie wég 1)

slaan (-met een klappend geluid): klatse

toevoegen: toewdoen

tot daar aan toe: toewdorrent

trakteren: aojtdálle, (zie goewd 1,II,4a), trákteere

uitdelen: aojtdálle

verbruien: begaaje, begaoje, verbraoje

verpesten: verbraoje

vloerzeil: blaotem

voorgevoel (een – hebben): (zie wejt, II,2)